ارزیابی کیفی و کمی تناسب اراضی منطقه شیرین آب برای محصولات گندم و پیاز

تعیین تناسب اراضی برای استفاده بهینه با در نظر گرفتن عوامل محیطی، اجتماعی و اقتصادی به منظور توسعه پایدار نقش مهمی در فرآیند برنامه ریزی استفاده از اراضی را ایفا می کند. هدف از این مطالعه ارزیابی کیفی، کمی و اقتصادی شیرین آب شوشتر(استان خوزستان) برای محصولات عمده منطقه بوده که برای رسیدن به این منظور ابتدا از مطالعات خاکشناسی نیمه تفصیلی دقیق منطقه شیرین آب برای استخراج داده های خاک و زمین مورد نیاز تناسب اراضی استفاده شد، سپس داده های هواشناسی از نزدیکترین ایستگاه سینوپتیک به منطقه(گتوند) جمع آوری شد. در مرحله بعد نیازهای رویشی هر یک از محصولات مورد مطالعه از جداول ارائه شده سایس و گیوی استخراج و با استفاده از روشهای محدودیت و پارامتریک مورد ارزیابی قرار گرفت. کلاس های اقلیمی در محدوده مطالعاتی با استفاده از روش پارامتریک-ریشه دوم برای گنم آبی مناسب(s1)، برای گندم دیم و پیاز نسبتا مناسب(s2) می باشد. با استفاده از روش محدودیت ساده کلاس هر سه محصول نسبتا مناسب(s2) می باشد. ارزیابی کیفی تناسب اراضی واحدهای اراضی برای کشت گندم آبی و پیاز نسبتا مناسب تا تناسب بحرانی(s2-s3) بودند و عامل ایجاد کننده محدودیت در اکثر واحدها شیب و در صد بالای سنگ و سنگریزه است. نتایج ارزیابی کمی نشان می دهد که کلاس اکثر واحدها برای کشت گندم آبی s2 و s3، گندم دیم s2، s3 و n و برای پیاز s1 و s2 است. نقشه های تناسب کیفی و کمی محصولات نیز با استفاده از نرم افزارarc gisتهیه گردید. در ارزیابی اقتصادی پیاز و گندم آبی در بیشتر واحدها در کلاس s1 و s2 و تعداد کمی از واحدها نیز دارای کلاس s3 می باشند، اما کلاس گندم دیم بیشتر s2 و s3 و در برخی از واحدها n است. بالاتر بودن کلاس کمی پیاز نسبت به کیفی ناشی از مدیریت صحیح زارعین در منطقه است. در مورد گندم آبی کلاس تناسب کمی در بیشتر واحدهای اراضی یا در سطح بالاتری نسبت به کلاس تناسب کیفی قرار دارد یا با آن هم سطح است که این نیز به دلیل مدیریت بالا در برخی واحدها می باشد. اما مدیریت نا مناسب سبب کمتر شدن کلاس های کمی نسبت به کیفی برای گندم دیم شده است.